< Vorige pagina Volgende pagina >
Krijg je een flinke bloeddrukdaling als je gaat staan, dan heb je last van orthostatische hypotensie (OH), in sommige gevallen ook wel NMH, NMS of NCS genoemd. Soms treedt de bloeddrukdaling al op in de eerste drie minuten, soms pas later. OH staat bekend als een ouderenkwaaltje, maar ook jonge mensen kunnen het krijgen.
Ouderenkwaaltje?
Orthostatische hypotensie staat bekend als ouderenkwaaltje: het komt vaker voor naarmate de leeftijd stijgt. Van alle ouderen boven de zeventig heeft een tiende tot een derde last van OH. Het is bij ouderen vaak een symptoom van neurodegeneratieve aandoeningen zoals Parkinson of diabetes, of een bijwerking van een medicijn. Maar OH ook bij jongere mensen voor.
Onderschat
Helaas wordt OH door artsen vaak over het hoofd gezien of wordt de ernst ervan onderschat. Toch wordt OH geassocieerd met een verhoogde kans op cardiovasculaire aandoeningen en zelfs een verhoogde sterftekans. Daarnaast kan het de levenskwaliteit sterk beïnvloeden.
Criteria
Iemand heeft Orthostatische Hypotensie wanneer diens klachten aan de volgende omschrijving voldoen:
- Bij verandering van een liggende naar een staande houding treedt een aanhoudende bloeddrukdaling op van minstens 20mmHg systolisch (bovenwaarde) en/of 10mmHg diastolisch (onderwaarde).
- De bloeddrukdaling kan asymptomatisch zijn: de patiënt heeft dan zelf geen last van de bloeddrukdaling. Sommige patiënten ervaren echter wel klachten en bij sommige patiënten is de bloeddrukdaling dermate groot dat ze aanleiding geeft tot flauwvallen.
- Wanneer de bloeddrukdaling ingezet wordt binnen de eerste drie minuten na het aannemen van een rechtopstaande positie spreekt men van ‘klassieke OH‘.
- Wanneer de bloeddrukdaling pas na de eerste drie minuten na rechtstaan optreedt wordt gesproken van ‘vertraagde OH‘.
Andere termen voor vertraagde OH
Behalve ‘vertraagde OH’ zijn er nog allerlei andere termen in omloop voor een bloeddrukdaling die pas na drie minuten optreedt:
- Neurally Mediated Syncope oftewel NMS – flauwvallen door zuurstoftekort in de hersenen
- Neurally Mediated Hypotension oftewel NMH – bloeddrukdaling geassocieerd met zuurstoftekort in de hersenen
- Neurocardiogenic Syncope, oftewel flauwvallen door een verstoorde samenwerking tussen hersenen en hart
Op deze website kiezen wij ervoor het in alle gevallen over OH te hebben, en zo nodig onderscheid te maken tussen klassieke en vertraagde OH. Zoek je meer informatie, dan kunnen de andere termen van pas komen.
OH en POTS
Er is nog veel onduidelijkheid over de vraag of OH en POTS in één persoon samen kunnen gaan. De criteria van POTS sluiten een sterke bloeddrukdaling namelijk uit, oftewel: heeft iemand OH, dan kan diegene geen POTS hebben. Toch krijgen patiënten in de praktijk soms beide diagnoses. Wanneer zij gaan staan, stijgt in eerste instantie hun hartslag zonder dat hun bloeddruk aanzienlijk daalt. Staan ze wat langer, dan treedt er alsnog een bloeddrukdaling op én vertraagt hun hartslag juist aanzienlijk. Hopelijk komt er in de toekomst meer duidelijkheid over de manier waarop beide syndromen zich tot elkaar verhouden.
Bronnen: Ricci et al. 2015, Freeman et al. 2011, Rowe 2014, Mayo Clinic, Dysautonomia International, Medisch Contact
Dit is POTS 